Ali – Şu ayet üzerinde biraz tefekkür edebiir miyiz? Bizim için şu anda çok önemli bir ayet gibi görünüyor. Peygamberin içimizde olması ve bizim mağfiret dilememiz arasında da bir bağlantı olmalı.

وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ

8:33 “Oysa sen içlerinde bulunduğun sürece, Allah onları azablandıracak değildir. Ve onlar, bağışlanma dilemektelerken de, Allah onları azablandıracak değildir.”

Habibe – Mesnevi-i Nuriye’ de reşhaları okurken bu ayet aklıma geldi ve dedim ki: Resul-i Ekrem Aleyhisselatü Vesselamın bize getirdiği iman nuru içimizde bulunduğu sürece sanırım Cenab-ı Hak bizi azaplandırmayacaktır. Eğer  O olmasa idi zaten dünyada da bir azap içinde olacaktık ve hiçbir şeyin kıymeti olmayacaktı. Her şey adem olacaktı bizim için.

Abdullah Berâ – Şöyle bir nüansa vurgu yapmak istiyorum. İnsanda imanın varlığı ile azap görmemesi, ya da imanın yokluğu ile azap görmesi iki ayrı olay değil. Yani “bu kulumda iman var o zaman ona azap vermeyeyim” şeklinde değil. Azap, Cenab-ı Haktan uzaklıktır. Onun merhametini tanımadığı zaman, insan azap içinde kalır çünkü hiçliğe gideceğini düşünür, ebedi firak acıları yaşar vs.

Yani Allah’ın Rasulünün (s.) aramızda olması, yani bir insanın dünyasında vahyin olması ve o vahyin eğitimine göre hayatını yaşaması, Baki’yi tanıması, marifetullah’da ilerlemesi, Yaratıcısının Rahim, Kerim, Adil, Hakîm olduğunu anlaması, otomatikman şu andaki hayatından başlamak üzere azap içinde olmamasını (yaratıcısından uzak kalmamasını, ebedi saadete ulaşacağını anlamasını, hiçlik ve ayrılık acıları yaşamamasını) netice verecektir.

8:33 “Oysa sen içlerinde bulunduğun sürece, Allah onları azablandıracak değildir. Ve onlar, bağışlanma dilemektelerken de, Allah onları azablandıracak değildir.”

İşte ayet diyor ki, “kendinizi Benden uzaklaştırarak azaba sokmak istemiyorsanız”, Rasulullah ile size gelen vahyi dünyanızdan çıkarmayın. Vahyin terbiyesinden yoksun yaşamak, insanı Yaratıcısından uzaklaştırarak büyük bir azab içerisine sokar.

Ayetin ikinci kısmındaki “Ve onlar, bağışlanma dilemektelerken de, Allah onları azaplandıracak değildir.” ifadesi de bu şekilde anlaşılabilir. Bağışlanma dileyen insan, Rabbi ile bir bağ kurmuştur ve bu bağ yine bu insanı firak ve hiçliğe gitme gibi acılardan yani azaptan uzak tutar.

4:147’deki “Siz iman edip şükrederseniz Allah size niçin azap etsin? Allah şükredenleri ödüllendiren ve herşeyi bilendir.”

ayeti de aynı şekilde anlaşılıyor. Şükreden insan, yaratıcısını tanıyan insandır zaten, ki bu hal, azapsızlık halidir.

Mehmet Ali – 

Resul-i Ekrem Aleyhisselatü Vesselamın bize getirdiği iman nuru içimizde bulunduğu sürece sanırım Cenab-ı Hak bizi azaplandırmayacaktır.

Yani “bu kulumda iman var o zaman ona azap vermeyeyim” şeklinde değil. Azap, zaten Cenab-ı Haktan uzaklıktır.

Yani, insan azaplandırılıp azaplandırılmadığını kendisi anlayabilir. Şu andaki içinde bulunduğumuz durumda bir azap hissediyor muyuz? Hissediyorsak, Allah bizi azaplandırıyor, hissetmiyorsak da azaplandırmıyor demektir. Dolayısı ile, illa azabı öteki tarafa gidince göreceğiz, bakalım ne olacak şeklinde sürpriz beklememek lazım. Şimdi dünyada iken içinde bulunduğumuz durum ne ise onun aynısını ama diğer dünya şartlarında yaşayayacağız, hepsi o.

Zafer – Rasul kavramını biraz daha geniş anlayabiliriz diye düşündüm. Vicdanımız da dahil olmak üzere kainattaki bütün varlıkları bize gönderilmiş birer elçi olarak görmeliyiz. Almadığımız, okumadığımız her mesajda kendi dünyamızda bir elçiyi susturuyoruz, yani o varlığın elçi olma yönünü öldürüyoruz. Bu katliama son verme ihtiyacı ve hedefi doğrultusunda eğitime ve pratiğe devam!

Mehmet Ali – Çok güzel bir anlama şekli olmuş. Allah razı olsun.

Abdullah Berâ – Evet. Aşağıdaki ayet bu elçileri öldürmeyin diyor.

وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِاٰيَاتِ رَبِّه۪ فَاَعْرَضَ عَنْهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُۜ

18:57 “Kendisine Rabbinin âyetleri (elçileri) hatırlatıldığında ondan yüz çeviren ve kendi eliyle işlediklerini unutan kimseden daha zalim kim var?”

Cenab-ı Hakkın mutlak (sonsuz) Rububiyeti, başımıza gelen her olayın ve gördüğümüz, işittiğimiz, muhatap olduğumuz her şeyin bir elçi olmasını ve bize yaratıcısının isim ve sıfatlarını gösteren, terbiye veren bir yönü olmasını gerektiriyor. Bundan yüz çeviren, yani eşyaya yaratıcısını tanıyacak şekilde, manay-ı harfiyle bakmayan insan başta kendi nefsine olmak üzere bütün kainata zulmetmiş oluyor. Kendi nefsine zulmediyor çünkü kendisini, yaratıcısından uzaklaştırarak büyük acılara sokuyor.